Gıda alanında gerçekleştirilen çalışmalar, teknolojinin de gelişmesiyle birlikte artık oldukça hız kazanmıştır. Bu çalışmalardaki temel amaç, insan bedenini sağlıklı hale getirebilmek ve yaşam kalitesini en verimli hale ulaştırabilmektir. Bilgiye ulaşma yolları da oldukça çeşitli hale geldiğinden, yapılan çalışmalar yakından takip edilebilmektedir. Yakın zamanda bu durumun en belirgin göstergesi ise glüten çalışmalarıdır. Oldukça popüler hale gelen bu konu, pek çok insan tarafından araştırılıp uygulanmaya dahi başlanmıştır.
Glüten Nedir?
Glüten; buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulan bitkisel bir proteindir. Hamurun esneklik kazanmasını sağlayan glüten, günlük hayatta çeşitli gıdaların içerisinde yer almaktadır. Ekmek, makarna, bulgur, baharat karışımları ve soslar olmak üzere daha pek çok gıda ürünleri içerisinde çeşitlendirebilmek mümkündür. Tüketicinin özellikle hamurişi gıdalarda karşısına çıkan glüten, belli kozmetik ürünler ve ilaçların içerisinde de yer alabilmektedir. Glüten proteininin bulunduğu tüketim yelpazesinin oldukça geniş olması, oluşabilecek rahatsızlıklarda insan yaşamı için oldukça etkili olacaktır.
Glütenli Gıdaların Yol Açtığı Rahatsızlıklar
Glüten içeren gıdaların tüketimi insanların belli bir kısmında etkili rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Günümüzde glüten rahatsızlıklarının ilaç veya aşı yöntemleri doğrultusunda herhangi bir tedavisi mümkün olamasa da, insan yaşamını kaliteli hale getirebilecek çeşitli çalışmalar bulunmaktadır.
Buğday Alerjisi
Glüten içeren gıdaların tüketilmesiyle ortaya çıkan buğday alerjisi, vücudun gıdalardan aldığı buğday proteinine karşı tepki vermesiyle oluşmaktadır. Buğday proteiniyle karşılaşan sindirim sistemi, belli alerjik reaksiyonlar üretmektedir. Bu reaksiyonlar ise başlıca şu şekildedir:
- Huzursuzluk hissi
- Boğazda tahriş
- Kaşıntı
- Ciltte solukluk
- Nefes darlığı
- Anksiyete
Bu reaksiyonlar ile karşı karşıya kalan kişi, problemin temeline inilebilmesi adına bir hekim kontrolünden geçmelidir. Aksi takdirde kişi kendi iradesiyle çözümler ürettiğinde çok daha farklı etkilerler karşı karşıya kalınabilir.
Çölyak Hastalığı
Çölyak hastalığı, glütenli gıda tüketiminin ardından vücudun en şiddetli şekilde tepki verdiği bir rahatsızlık türüdür. Bu hastalık, vücuda alınan glüten proteinlerinin ince bağırsak yapısını bozmasıyla ortaya çıkar. İnce bağırsakta ortaya çıkan bu bozulma, emilim üzerinde etki etmektedir. Çölyak hastalığı bulunan kişilerin glütenli gıdalar tüketmesinin ardından vücutlarında gerçekleşen reaksiyonlar ise başlıca şu şekildedir:
- İştahsızlık
- Karında şişkinlik
- Ciltte kızarıklık ve kaşıntı oluşumu
- Kas zayıflığı
- Yorgunluk hali
- Kansızlık
- Depresyon
Bu reaksiyonların görüldüğü kişilerde tedaviye başlanmadığı takdirde daha ciddi problemlerle karşılaşılması oldukça mümkündür. Bu nedenle glüten proteini sindirim sistemini tamamen bozduğundan, en yakın sürede bir hekime başvurulmalıdır. Kişinin çölyak hastalığına sahip olup olmadığı ise kan tahlilleri ve endeskopi yöntemleri kullanılarak tespit edilmektedir.
Glüten Duyarlılığı
Glütenli gıdaların tüketilmesiyle ortaya çıkan rahatsızlıklardan biri olan glüten duyarlılığı, vücutta karşılaşılan reaksiyonlar bakımından çölyak hastalığına oldukça benzerdir. Ancak glüten duyarlılığına sahip bir kişinin glütenli gıdalar tüketmesi ince bağırsakta herhangi bir tahribat yaratmamaktadır. Bu kişilerde; hazımsızlık, şişkinlik, yorgunluk, kaşıntı gibi reaksiyonlar yoğun olarak görülmektedir. Çölyak hastalığı kadar ciddi olmayan glüten duyarlılığında da yine bir hekim muayenesinden geçilmelidir. Yönlendirilen diyetisyenin vereceği uygun beslenme tipi doğrultusunda yeterli şekilde glüten tüketimiyle veya glütenden tamamen uzak kalarak sağlıklı yaşama kavuşulabilmesi mümkündür.
Glüten Rahatsızlıklarının Tedavisi Nedir?
Son zamanlarda oldukça gündem haline gelen glüten rahatsızlıkları için bir ilaç tedavisi henüz bulunmamaktadır. Ancak gıda sektöründe yapılan çalışmalarla insan yaşamını kaliteli hale getirebilecek çok çeşitli ürünlerin üretimi gerçekleşmiştir. Herhangi bir glüten rahatsızlığına sahip olan bir kişi günlük hayatında glütensiz gıdalar tükettiğinde vücudunda gerçekleşen reaksiyonları ortadan kaldırması oldukça mümkündür. Artık pek çok gıda satış noktalarında glütensiz ürünlerin bulunduğu reyonlar oluşturulmuştur. Bu reyonların haricinde özellikle paketli gıdaların üzerinde “Glütensiz” ibaresinin bulunmasına çok dikkat edilmelidir.
0 Yorum